Solunum Durmasında İlk Yardım Teknikleri

Çabuk ve bilinçli ilk yardım solunum yolunun açılması, solunum sağlanabilmesi, organların, dokuların, hücrelerin oksijensiz kalmasını ve bu sebeple sistem fonksiyonlarının ve metabolizmanın bozulmasını engeller. Kalp durması ve kalp yetmezliğinde ilk yardım dokuların hızlı bir şekilde fonksiyonlarını kaybetmelerine engel olur. Kan dolaşımının hızlı bir şekilde başlatılabilmesi ve devam ettirilebilmesi özellikle beyin sağlığı açısından büyük bir önem taşımaktadır. Dolaşım ve solunum yetmezliği tedavisi 3-4 dakikadan önce sağlanmadığında beyin dokusunda tahribat yaratacağı için bitkisel hayata girilmesine sebebiyet verir. Özellikle çocuklarda kalp ve solunum durması durumunda ilk yardım son derece başarılı sonuç vermektedir. Çocukların oksijensiz kalmaya dayanıklılığı daha iyidir. Ancak her yaşta çabuk ve erken kararlar ile bilinçli bir ilk yardım uygulaması hayat kurtarabilir.

İlk yardım uygulamalarında kullanılabilecek suni teneffüs yöntemleri;

Ağızdan Ağza Suni Solunum: İlk olarak hastanın burun delikleri kapatılır ve ağzı açılır, ağızdan ağıza dışarıya hava çıkmayacak şekilde hava üflenir. Göğüş şişmesi gözlemlenir ve daha sonra havanı dışarı çıkartılması beklenir. Hasta solunuma başlayıncaya kadar bu işleme devam edilir.

Holger Nielsen Tekniği: Hasta yüzü üstü yatırılır. Yastık olarak iki el baş altına konulur. Hastanın başı gelen tarafa bir ya da iki diz yerleştirilir. Eller hastanın kürek kemiklerinin alt bölümünde aşağıda, parmaklar açık ve başparmaklar birbirine dokunur şekilde konulur. Kollar tam gergin şekle getirilip baskı yapılır ve ciğerlerde kalan hava çıkarılır. Bu işlemin sorasında eller kaydırılıp baskı kaldırılarak, hasta dirseklerinden kavranıp uygulayan yönüne doğru çekilir.

Schaffer Yöntemi: Hasta yüzü üstü yatırılır. Tek kolu uzatılır ve baş bu kol tarafına doğru çevrilir. Diğer kol baş ile dik açı oluşturacak bir şekilde uzatılır. Hastanın dizleri üzerine oturularak her iki elle göğüs kafesi üzerine baskı yapılır. Baskı kaldırıldığında dışarıdan akciğerlere hava girer. 1 dakika içerisinde 15-20 defa aynı uygulama tekrar edilir. Hasta sırtüstü yatarken de bu yöntem uygulanabilir.

Slyvaster Yöntemi: Yüzüstü yatırılmış olan hastalara bu yöntem uygulanır. Hastanın başı geriye doğru çekilir ve yan çevrilir. Hastanın dirseklerinden tutulur ve kollar yukarı doğru çekilir. Daha sonra ise yere doğru hastanın göğsüne kollar indirilerek baskı yapılır. Böylelikle akciğerlere dolmuş olan hava dışarı çıkar.

Solunum yolunun, solunumu gerçekleştirmesi için gerekli havanın geçmesine engel olacak şekilde tıkanmasıdır. 2 tür solunum yolu tıkanıklığı vardır; kısmi tıkanma ve tam tıkanma. Az da olsa, bir miktar hava geçişinin olduğu duruma kısmi tıkanma denir. Kişi öksürür, nefes alabilir, konuşabilir. İlk yardım olarak kişiye dokunulmaz ve öksürmeye teşvik edilir. Hava girişinin tamamen engellendiği duruma ise tam tıkanma denir. Kişi nefes alamaz, acı çeker gibi ellerini boynuna götürür, konuşamaz, rengi morarmıştır.

Nadiren de olsa ağızla yapılamayan solunumda hastaya entübasyon yapılır. Riskli bir işlemdir, bilinçsizce yapılması kötü sonuçlar doğurabilir. Hastaya gerekirse ilaç verilmesi amacıyla, suni solunuma geçmek için laringoskopi veya özel aparatlar yardımıyla trakea içine, ağız ya da burun yoluyla özel bir tüp yerleştirilmesi işlemidir.