Siroz Hakkında Genel Bilgiler

Bu yazımda Ata’mızı kaybettiğimiz hastalık olan sirozdan bahsedeceğim. Bu önemli hastalık hakkında genel anlamda bilgilere sahip olacaksınız.

siroz-hastaligi-nedir-siroz-belirtileri-nelerdir

Siroz toksik, enflamatuar, metabolik ve konjestif bir takım olayların karaciğerdeki geri dönüşümsüz neticesidir. Bu olaylar yenilenme gösteren hepatositlerin odak noktası olan nodül adı verilen yapıların etrafını saran, bir birine bağlanan fibröz yapıdaki bantların birikimine yol açar. Bu yenilenme gösteren nodüller küçük olabilecekleri gibi (« 3 mm mikronodüler siroz), tipik örneği alkolik sirozdur. Büyük de olabilirler (>3 mm makronodüler siroz), ki sıklıkla kronik aktif hepatitin bir sekeli olarak görülür.

Normal hepatik lobüler mimarinin bozulması vasküler yatağı bozar ve portal hipertansiyon ve intrahepatik şantların oluşmasına katkıda bulunur. Normal hepatosit fonksiyonu yetersiz kan akımı, hepatositler üzerindeki süre gelen enflamasyon, toksik ve/veya metabolik olaylar neticesinde bozulur. Bütün bunlara ek olarak hepatosit yenilenmesi sırasında hücresel düzende meydana gelen değişiklikler hepatoselüler karsinom gelişimine yol açar. Bu nedenle karaciğer sirozu ve komplikasyonlarının klinik sonuçları portal hipertansiyon, hepatoselüler işlevsizlik, hepatoselüler karsinom olarak ortaya çıkarlar. Bu bozukluklar ciddi miktarda morbidite ve mortalite ile ilişkilidirler. Birleşik Devletlerde kronik karaciğer hastalıklarından ölüm yıllık olarak 25000 den fazladır.

Sanayileşmiş batı toplumlarında sirozun en sık nedenleri alkol tüketimi, hepatit C virüs enfeksiyonu, alkolik olmayan yağlı karaciğer hastalığıdır, öte yandan gelişmekte olan ülkelerde ve uzak doğuda hepatit B sirozun ana sebebidir. Kriptojenik siroz tanısı hala bir dışlama tanısı olarak yapılmaktadır. Kronik aktif hepatit, alkolik olmayan yağlı karaciğer hastalığı ve antitripsin eksikliği Hemokromatozis ve Wilson hastalığı siroza yol açan nadir nedenlerdendir.

Sirozlu hastalar sıklıkla belirtisizdirler ve tanı genellikle ilgisiz bir nedenle yapılan fizik muayene, laboratuar testi veya görüntüleme ile konur. Bunun yanında hastalar varis kanarnaları, asit, spontan bakteri al peritonit ve hepatik ensefalopati gibi siroza has bazı komplikasyonları gösterebilirler. Siroz tanısı için karaciğer biyopsisi altın standart olarak kabul edilmektedir. Buna rağmen birçok olguda tanı klinik, radyolojik ve laboratuar bulgularıyla konulmaktadır

Belirtiler sıklıkla özgün değildir ve halsizlik, bitkinlik, kilo alımı, iştahsızlık, bulantı, artmış göbek çapı ve/veya karındaki rahatsızlık hissini içerebilir. Fiziksel bulgularda sarılık, spider anjiyoma, palmar eritemIer, tırnak değişiklikleri (Terry tırnağında proksimal tırnak yatağında renk kaybı ve Muehrcke’s çizgileri ise beyaz yatay çizgiler olarak gözlenir), jinekomasti, kaput medusa, anormal karaciğer çapı veya kıvamı, splenomegali, asit, alt ekstremite ödemi ve testiküler atrofi sayılabilir.

BİYOKIMYA

Hepatoseller işlevsizlik bozulmuş protein sentezine (hipoalbuminemi ve protrombin zamanında uzama), hiperbiluribinemi, düşük kan üre azot seviyeleri ve artmış serum amonyak oranlarına yol açar. Portal hipertansiyon dalak sekestrasyonu (hipersplenizm) ile trombositopeni ve lökopeniden sorumludur.

Mevcut radyolojik yöntemler (Ultrason, bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans görüntüleme) siroz tanısının tam olarak konmasında karaciğer biyopsisinin yerini tutmak için yeteri kadar özgül ve duyarlı değildir. Ancak görüntüleme yöntemlerinin (sağ lobdaki atrofi neticesinde sol hepatik ve kaudat lobdaki göreceli büyüme, yüzeydeki nodülarite, asit, intraabdominal varisler ve splenomegali gibi portal hipertansiyon bulguları), klinik velaboratuar yöntemlerinin siroz tanısını desteklediği durumlarda biyopsi rutin olarak uygulanmamaktadır. Karaciğer biyopsisi sıklıkla klinik olarak siroz tanısından şüphelenildiği ancak görüntüIemenin normalolduğu durumlarda veya karaciğer hastalığının kökeni hakkında bir şüphe olduğu durumlarda yapılmaktadır.

Siroz hepatositlerde protein sentezinin bozulmasına yol açar ki bu durum bilirubin atılım ve konjugasyonunda bozulmalar, hipoalbuminemi, pıhtılaşma faktörlerinin yetersiz sentezi ve hepatik detoksifıkasyonun azalmasına yol açmaktadır.

1 Beğeni