En Önemli Hasta Hakları Nelerdir?

Hasta hakları kavramı, geçtiğimiz otuz yıl içinde dikkat çekici bir gelişim göstermiştir. Özellikle son yıllarda bu gelişim büyük bir ivme kazanmıştır. Hasta hakları kavram olarak dile getirilmese de bu konuları irdeleyen ve düzenlemekte olan Tıp Etiği Kuralları ve yasal düzenlemeler mevcut ve bununla birlikle zaman içerisinde değişen ihtiyaç ve gereksinimleri karşılamakta yetersiz kalmıştır. Bu nedenle bu kavrama ve düzenlemelere duyulan ihtiyaç daha belirgin bir hale gelmiştir. Hasta Hakları kavramı, hastaların insan haklarına uygun olacak koşullarda sağlık hizmeti alabilmesi ve bu hakların sağlık alanında en temel anlamı ile hayata geçirilmesini kapsamaktadır. Son yıllarda kat edilmiş olan gelişmelere karşılık olarak her geçen gün Hasta Haklarının çok farklı boyutlara gelmesi nedeniyle yeni ihtiyaçlarda ortaya çıkmakta ve bu da yeni düzenlemeleri gerekli kılmaktadır.
Hasta Hakları
Bilgi edinme hakkı;
• Kendisine uygulanacak olan girişimler, her türlü tıbbi gerçekler ve maddi karşılıkları ile bu girişimlerin yararları riskleri ve uygulanabilecek alternatif tedaviler hakkında bilgi edinme hakkı vardır.

• Hizmet almakta olduğu sağlık personeli hakkında her türlü kimlik ve mesleki bilgiyi edinme ve tedavinin herhangi bir aşamasında ikinci bir görüş alma hakkına sahiptir.
Tıbbi bakım ve tedavi hakkı;
• Dil, din, ırk ayrımı gözetmeksizin eşit ve saygın bir şekilde sağlık hizmetlerinden yararlanabilme,
• Sağlık kuruluşunu, hekimini ve diğer sağlık personelini istediği gibi seçebilme ve değiştirebilme,
• Kendisi ile ilgili tıbbi kararlara ve tedavi planına katılma ya da tedavi planını reddetme ve tıbbi bakıma her an ulaşabilme hakkına sahiptir.
Aydınlatılmış onay hakkı;

• Her türlü girişim için bilgi alma ve onayının alınmasını isteme hakkı vardır.
Mahremiyet ve özel hayata saygı, tıbbi kayıtların saklanması hakkı;

• Tüm bilgilerinin gizlilik esaslarına uygun bir şekilde saklanmasını isteme,
• Tıbbi kayıtlarının doğru ve tam olarak korunmasını isteme, bu kayıtlara, kendisi ya da yetkili kıldığı kişi tarafından istediğinde ulaşabilme hakkı vardır.
Başvuruda bulunma hakkı:

Kolaylıkla ulaşabileceği, kendisini dinleyen, sorunlarını rahatçifade edebileceği bir başvuru mekanizmasını hastanede bulma hakkı vardır.

Hekim hakları gibi hastalarında haklarının koruması gerektiğini düşünüyorum. Özellikle son yıllarda hastanın bilgi isteme hakkı suistimal edilmektedir. Hastanelerdeki yoğunluktan ve gerekli düzenlemelerin yapılmamasından kaynaklı hastalar çoğu zaman mağdur olmaktadır. Bu yüzden hasta haklarının hiçbir maddesine neredeyse uyulmamaktadır.

Hasta haklarının düzenli bir şekilde sisteme geçebilmesi için öncelikle tedavi yerlerinin sisteme uygun olması gerekir. Örneğin hastanın bilgi alma hakkı, bir hekim gün içerisinde 50 tane hastaya bakarken zordur. Hekimlerin hastalarla birebir ve daha fazla ilgilenebilmesi için hekime de gerekli imkanlar sağlanmalıdır. Sağlık sistemindeki sorunlar çözülmediği sürece hasta hakları ve hekim hakları da sadece kanunda yer alan bir madde olacaktır.